Rond de eeuwwisseling erkende de Nederlandse Taalunie dat het Nederlands een pluricentrische taal is met een Nederlandse en een Belgische nationale variëteit. Daarna werden ook Surinaamse en Caribische variëteiten erkend. Belgische Nederlandstaligen en taalprofessionals hielden zich in het verleden grotendeels aan de Nederlands-Nederlandse norm.
Met de officiële erkenning van het Belgisch-Nederlands kregen taalgebruikers geleidelijk aan meer vertrouwen in het gebruik van hun eigen nationale variëteit. Enkele studies trachtten op basis van een systematische lexicale analyse na te gaan of beide variëteiten naar elkaar toe groeiden of net uit elkaar groeiden. Veel Nederlands-Nederlands werd in België overgenomen door de verwoede taalplanningsinitiatieven uit het verleden om de Nederlands-Nederlandse variëteit te promoten. Toch wordt er nog steeds een aanzienlijk aantal gemarkeerde Belgisch-Nederlandse woorden gebruikt in België, waarvan de Nederlandse tegenhangers om de een of andere reden nooit echt ingang hebben gevonden in dit deel van het taalgebied. Deze bijdrage blikt terug op het onderzoek van Grondelaers et al. uit 2001 en de vervolgstudie van Daems et al. uit 2015 en zoomt in op het gebruik van een deel van de kledingterminologie vandaag. Maar we bekijken ook andere manieren om de lexicale variatie in het Nederlands te bestuderen. Dat doen we door zelf taalgebruikers te bevragen en door taalgebruik te analyseren in corpora. Deze bijdrage pleit ook voor verder onderzoek naar de Nederlandse natiolectismen en een betere beschrijving van de Nederlandse natiolecten in het algemeen.
Klik hier om het volledige artikel te lezen (4753 woorden, pdf)
Reglindis De Ridder is docent Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit van Stockholm.
E-mail: reglindis.deridder@nederlandska.su.se
Miet Ooms is vertaler, expert taalvariatie (https://taalverhalen.be/) en vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan de KU Leuven, campus Leuven.
E-mail: miet@webred.be